Nadchodzi sezon jesiennego spadku odporności- grypa, gorączka, dreszcze. Brzmi znajomo?

Nikt z nas nie lubi bólu głowy, kataru i stania w kolejce do lekarza.
Ale jest na to wszystko przepis!
Możesz pomóc sobie sam. W jaki sposób? Stosując odpowiednią probiotykoterapię!

Probiotykoterapia, czyli uzupełnianie codziennej diety o dobroczynne szczepy bakteryjne, które następnie zamieszkają w jelitach, jest kluczowa:

 w procesie regeneracji jelit, ponieważ uzupełnia niedobory pozytywnych bakterii jelitowych, dzięki czemu poprawia jakość tzw. biofilmu wyściełającego ściany nabłonka jelit, będącego tzw. barierą ochronną przed środowiskiem pełnym patogenów

Ciekawostka: Powierzchnia jelita cienkiego odpowiedzialna za wchłanianie, to ok. 1000m2. Jest to powierzchnia 60 razy większa, niż powierzchnia skóry. Z tego samego względu układ pokarmowy jest znacznie bardziej narażony na czynniki patogenne i antygeny środowiskowe w porównaniu do skóry.

do uszczelnienia jelit, czyli zapobieganiu przenikania przez ściany jelita wirusów, bakterii i grzybów chorobotwórczych, a także niestrawionych substancji pochodzących z pokarmu, substancji antyodżwczych, toksyn środowiskowych itd. do krwi

prawidłowa mikroflora jelitowa wydziela związki będące neuroprzekaźnikami (GABA – kwas gammaaminomasłowy) – substancjami komunikującymi się z układem nerwowym. Taka sytuacja zapobiega podatności na infekcje

prawidłowa mikroflora jelitowa usprawnia wchłanianie witamin ze światła jelit, substancji odżywczych i odpowiednią gospodarkę tymi substancjami, dzięki czemu wszystkie produkty i suplementy poprawiające naszą odporność, przyjmowane profilaktycznie lub już w trakcie choroby, zostaną sprawniej wchłonięte

Flora jelitowa zdolna jest również do wytwarzania samodzielnie niektórych witamin, np. witaminę K, B12, biotynę, które również stymulują układ odpornościowy

 

Prawidłowa mikroflora jelitowa = wysoka odporność organizmu

 

Dlaczego należy uzupełniać mikroflorę jelitową? Jej skład nie jest stały?

Otóż na jej stan ilościowy i jakościowy wpływa wiele czynników. Już podczas narodzin dziecko odziedzicza pierwsze bakterie od swojej mamy, a następnie utrwala poprzez karmienie naturalne. Dopiero około 2-3 roku życia osiąga mikroflorę jelitową podobną składem do flory człowieka dorosłego, a na jej dalszą stabilność wpływają takie czynniki jak:

Poród przez cesarskie cięcie
Alergie i nietolerancje pokarmowe
Przewlekły stres
Nieodpowiedni skład diety i stan odżywienia
Środowisko- narażenie na patogeny chorobotwórcze
Antybiotykoterapia – doprowadza do nierównowagi mikrobioty jelitowej,
skutkuje to panowaniem w jelitach bakterii z rodzaju Clostridium, wywołującej zapalenie okrężnicy (przykładem takiego antybiotyku jest często stosowana w trakcie przeziębienia wankomycyna). Taki proces powoduje wyplewienie pozytywnych szczepów bakteryjnych
Stosowane leki, np. statyny, leki sterydowe, doustna antykoncepcja hormonalna, inhibitory pompy protonowej (IPP)
Choroby, np. zapalenie okrężnicy
Wiek (dzieci i osoby starsze posiadają bardziej ubogi skład mikroflory jelitowej)

Gdzie szukać bakterii probiotycznych?

Istnieją różne postaci probiotyków: w saszetkach, kroplach, kapsułkach, napojach probiotycznych. Probiotyki są łatwo dostępnym suplementem diety, do zakupienia w aptekach, sklepach ze zdrową żywnością, sklepach zielarsko-medycznych oraz przez internet. Podczas zakupu warto kierować się informacją na opakowaniu czy w składzie danego probiotyku znajdują się pożądane szczepy bakteryjne oraz czy skład jest „czysty”, czyli nie posiada zbędnych dodatków w postaci talku, stearynianu magnezu i innych niezdrowych wypełniaczy.

Szczepami bakteryjnymi skupiającymi się na odporności i przede wszystkim regeneracji bariery ochronnej jelit są bakterie z rodzaju Lactobacillus oraz Bifidobacterium, Streptococcus thermophilus, Streprococcus salivarius- który dodatkowo dba o zabezpieczenie przed infekcją ucha środkowego i gardła. Natomiast szczepem grzyba, który wpływa pozytywnie na stan śluzówki jelit oraz jej regenerację jest Sacharomyces baulardii. Dodatkowo dla wzmocnienia działania probiotycznych szczepów mikroorganizmów można zastosować substancję o nazwie- maślan sodu. Jest ona jedną z substancji gojących uszkodzoną błonę śluzową jelit.

Dieta bogata w błonnik pokarmowy jest świetną pożywką dla bakterii jelitowych, dlatego spożywanie produktów z pełnego ziarna, surowych warzyw, owoców, a także nasion chia, siemienia lnianego, pestek, orzechów itp. prowadzi do lepszej kolonizacji dobroczynnych bakterii jelitowych. Dodatkowo włączenie do diety kiszonek (kiszona kapusta, ogórki, woda z ogórków, zakwas buraczany, kiszone inne warzywa a nawet owoce) utrwali ekosystem jelit poprzez znajdujące się w kiszonkach szczepy bakterii kwasu mlekowego (Lactobacillus).

 

Jak sprawdzić czy mam prawidłową florę jelitową? Wykonaj badanie flory jelitowej!

Aby sprawdzić skład swojej mikroflory jelitowej zalecamy wykonanie testu Gut Flora lub Gut Flora Plus, które oceniają występowanie oraz stopień ewentualnej dysbiozy w przewodzie pokarmowym. Dzięki tym badaniom pacjent otrzymuje szczegółową informację na temat ewentualnych ubytków korzystnych bakterii jelitowych, lub przekroczonych poziomów bakterii i grzybów, których nie powinniśmy mieć w nadmiarze. Dodatkowo badanie Gut Flora Plus ocenia funkcje jelit: trawienie i wchłanianie, parametry stanów zapalnych w jelitach, obecność krwi w kale czy ilość enzymów trzustkowych. Wszystkie te informacje są pomocne do ustalenia celowanej probiotykoterapii, na zasadzie : jakich szczepów bakteryjnych brakuje w jelitach osoby badanej, takie szczepy zaleca się w ustalonej indywidualnie probiotykoterapii celowanej. Dodatkowo zaleca się odpowiednią dietę, z naturalnymi prebiotykami i probiotykami występującymi w żywności i innymi zaleceniami dopasowanymi już indywidualnie do wyników. Konsultacja z dietetykiem, która jest zawarta w cenie badania rozwieje Twoje wątpliwości i pomoże lepiej zadbać o jelita.

Pamiętaj, odporność zaczyna się w jelitach!

 

dietetyk: Aleksandra Kowalska

 

Źródła:
1) Błaszczyk M.: Mikrobiologia środowisk. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2010
2) Floch M.: Gastroenterologia Nettera. Tom 1. Wydawnictwo Urban & Partner. Wrocław 2010
3) Gołąb J., Jakóbisiak M., Lasek W., Stokłosa T.: Immunologia. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2010
4) Górska S., Jarząb A., Gamian A.: Probiotic bacteria in the human gastrointestinal tract as a factor stimulating the immune system. Advances in Hygiene and Experimental Medicine 2009
5) Jarosz M., Dzieniszewski J.: Alergie pokarmowe, Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2008
6) Lee Y., Salminem S.: Handbook of probiotics and prebiotics. Wydawnictwo John Wiley & sons. 2010
7) Moore K., Dalley A., Agur N.: Anatomia kliniczna. MedPharm. Wrocław 2015
8) Pedre V.: Szczęśliwe jelita. Wydawnictwo Viavante. Nowy Jork 2016
9) Strzępa A., Szczepanik M.: Wpływ naturalnej flory jelitowej na odpowiedź immunologiczną. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej 2013