_{Gdy motylek choruje… – choroba Hashimoto}            

_{Coraz częściej słyszymy od lekarza rodzinnego „oto skierowanie do lekarza endokrynologa. Podejrzewam chorobę tarczycy.” Niestety Hashimoto stało się chorobą cywilizacyjną, której nie wolno bagatelizować.}

 

_{Czym jest Hashimoto?}

_{Hashimoto- zapalenie tarczycy (przewlekłe limfocytowe zapalenie gruczołu tarczowego, inaczej: wole limfocytarne).}

_{Nazwa pochodzi od japońskiego chirurga- Hakaru Hashimoto, który w 1912 roku po raz pierwszy zdiagnozował ją i opisał. Jest to choroba XXI wieku, będąca najczęstszą z grupy chorób autoimmunizacyjnych (polegających na walce organizmu samego ze sobą- wytwarza on przeciwciała, które atakują komórki tarczycy).}

 

_{Jak wyglądają statystyki?}

_{Statystycznie Hashimoto występuje u ludzi w przedziale wiekowym od 20 do 50 roku życia. Najczęściej jednak dotyka kobiet, bo aż 10-20 razy częściej, niż mężczyzn.}

_{Choroba ta przeważnie rozwija się od kilku miesięcy do nawet kilku lat– niestety często bezobjawowo. Faza zaawansowana charakteryzuje się trwałym rozwinięciem niedoczynności tarczycy, co widoczne jest w obrazie badania USG w postaci stanu zapalnego – chorobowo zmienionej tkanki tarczycy.}

 

_{Tarczyca- delikatna, lecz kluczowa w utrzymaniu równowagi hormonalnej}

_{Tarczyca jest jednym z największych gruczołów wydzielania wewnętrznego w organizmie. Składa się dwóch płatów. Budową przypomina motyla z rozłożonymi skrzydłami. Jej masa wynosi 25-60g. Jest bardzo dobrze unaczyniona. Znajduje się tuż pod skórą, u podstawy przedniej części szyi. Funkcją tego ciekawego narządu jest wytwarzanie  hormonów T4 (tyroksyny), które ulegają przemianie w wątrobie w T3 (trójjodotyroninę). Oba te hormony są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.}

_{Ich funkcje to:}

_{Mineralizacja i wzrost kości,}

_{Rozwój mózgu}

_{Tworzenie nowych połączeń nerwowych}

_{Przyspieszanie akcji serca}

_{Spalanie tłuszczów}

_{Wchłanianie cukrów z przewodu pokarmowego}

_{Odpowiednia praca mitochondriów}

_{Również zapewnienie odpowiedniej grubości błony śluzowej macicy, co warunkuje płodność kobiet}

_{Tarczyca wytwarza również hormon zwany kalcytoniną– odpowiedzialny za odpowiedni poziom wapnia we krwi, mineralizację kośćca, a także odporność psychiczną.}

 

_{Jak powinna wyglądać prawidłowa praca tarczycy?}

_{Podwzgórze, znajdujące się w mózgu pobudza przysadkę mózgową, a ta tarczycę do wytwarzania hormonów. Dzieje się to dzięki prawidłowemu poziomowi w organizmie takiego pierwiastka, jak jod. Dobowe zapotrzebowanie na ten pierwiastek wynosi u osób dorosłych 150 µg, a w przypadku kobiet ciężarnych i matek karmiących ok. 200 µg. Odpowiedni poziom jodu warunkuje prawidłowe funkcjonowanie tarczycy.}

 

_{Do przyczyn występowania choroby Hashimoto zalicza się:}

_{Niewystarczającą ilość jodu oraz witaminy D3 w codziennej diecie}

_{Wrodzona niedoczynność tarczycy, u matek których wykazano niedobór jodu i hormonów tarczycy podczas ciąży}

_{Geny- aż 50% osób, w rodzinie których występowały problemy z tarczycą, mają również widocznie podwyższone stężenie przeciwciał przeciwko gruczołowi tarczowemu}

_{Powikłania po infekcjach bakteryjnych i/lub wirusowych}

_{Osłabienie układu immunologicznego przez zlekceważone nietolerancje pokarmowe (np. na gluten, laktozę), długotrwałe zażywanie leków (lit, interferon, leki hamujące pracę tarczycy)}

_{Promieniowanie użyte w leczeniu nowotworów}

_{Usunięcie operacyjnie tarczycy (częściowe lub całkowite)}

_{Leczenie jodem radioaktywnym osób cierpiących na nadczynność tarczycy (przełom tarczycowy)}

_{Dysbioza jelitowa- braki pozytywnych szczepów bakterii jelitowych.}

_{Równowagą w jelitach jest nic innego, jak odpowiedni poziom bakterii, grzybów, pierwotniaków i innych drobnoustrojów je zamieszkujących. Oprócz ilości ważny jest jeszcze rodzaj mikroorganizmów.}

                _{Liczne terapie antybiotykowe doprowadzają do totalnego spustoszenia w naszym wewnętrznym ogrodzie tworzonym przez florę, w większej mierze bakteryjną. Oprócz negatywnych bakterii chorobotwórczych, zabijają także te „dobre” bakterie. Chociażby już na tym etapie zachodzi pewne zachwianie równowagi. Ale to nie wszystko… W wyniku zaistniałej sytuacji pojawiają się intruzi! Wraz z pokarmem trafiają do układu pokarmowego inne bakterie chorobotwórcze, niż te wcześniej zniszczone przez antybiotyk (np. Clostridium difficile). Rozwijają się też i kolonizują w większe skupiska- takie, które naturalnie bytują w organizmie, lecz w małych ilościach nie są zagrożeniem ( jak Helicobacter Pylori) oraz następuje rozrost grzyba (Candida albicans). Wszyscy ci nieproszeni goście konkurują z pozytywnymi bakteriami o miejsce w jelicie, a także korzystają z witamin, składników mineralnych i innych składników odżywczych, które spożywamy, dlatego szybko aklimatyzują się i stają silniejsze od tych dobroczynnych mikroorganizmów, pozbawiając nas składników pożywienia. Wytwarzają one toksyny, które pobudzają organizm do tworzenia substancji prozapalnych.}

 

                _{Badanie mikroflory jelitowej Gut Flora– ocenia występowanie oraz stopień ewentualnej dysbiozy w przewodzie pokarmowym. Pacjent otrzymuje szczegółową informację na temat ewentualnych ubytków korzystnych bakterii jelitowych, lub przekroczonych poziomów bakterii i grzybów, których nie powinniśmy mieć w nadmiarze. Natomiast  badanie Gut Flora Plus ocenia funkcje jelit: trawienie i wchłanianie, parametry stanów zapalnych w jelitach, obecność krwi w kale czy ilość enzymów trzustkowych. Wszystkie te informacje są pomocne do ustalenia celowanej probiotykoterapii, na zasadzie : jakich szczepów bakteryjnych brakuje w jelitach osoby badanej, takie szczepy zaleca się w ustalonej indywidualnie probiotykoterapii celowanej. Dodatkowo odpowiednia dieta, z naturalnymi prebiotykami (substancjami pomocnymi dla wzrostu dobrych bakterii w jelitach) i probiotykami występującymi w żywności i innymi zaleceniami dopasowanymi już indywidualnie do wyników jest zalecane dla pacjenta na konsultacji z dietetykiem, która jest zawarta w cenie badania- pomoże to rozwiać wszelkie wątpliwości co do dbania o Twoje jelita! Badanie to jest niezwykle ważne, ponieważ dysbioza jelitowa jest podwaliną do rozpoczęcia choroby Hashimoto i każdej innej choroby autoimmunologicznej.}

 

_{Czy stan zapalny zagraża zdrowiu?}

_{Rozwijający się stan zapalny prowadzi do powstania wielu chorób, w tym nietolerancji i alergii pokarmowych. Mogą one ujawniać się chwilę po spożyciu nietolerowanego pokarmu, lecz dopiero po kilku- kilkunastu godzinach (tzw. „reakcja opóźniona”), przez co sprawa zostaje zbagatelizowana. Np. powstanie wysypki lub trądziku rożowatego często traktujemy jako coś, czym nie warto się martwić, podczas gdy jest to manifestacja organizmu i wołanie o pomoc.}

 

_{Jakie są przyczyny?}     

                _{Sprawdzenie przyczyny dzięki testom na nietolerancje pokarmowe pomoże nam w eliminacji (lub ograniczeniu) z codziennej diety produktów, na które występuje alergia lub nietolerancja. Natomiast nie wprowadzona interwencja może w większości przypadków prowadzić do powstawania chorób autoimmunizacyjnych, do których zalicza się m.in. Hashimoto.}

_{Testy na nietolerancje pokarmowe- to podstawa!  Wszystkich chorych na Hashimoto zachęcamy do wykonania testu, aby sprawdzić możliwe produkty, na które prawdopodobnie występuje nietolerancja lub alergia. Istnieją testy jakościowe, takie jak Food Detective, gdzie wynik jest już po 45 minutach (bada on 59 podstawowych alergenów) oraz testy ilościowe, wykonywane w laboratorium. Wynik można otrzymać po około dwóch tygodniach. Są to testy: Food test 40 (bada 38 produktów), Food test 110 (109 produktów), a także testy wykonywane podwójnie metodą mikromacierzy: Food Print 80+ (bada 82 produkty), Food Print 120+ (125 produktów), Food Print 160+ vege (163 produkty, idealny dla wegetarian) oraz Food Print 220+ (222 produkty). Im szerszy pakiet diagnostyczny, tym szerszy wgląd na istnienie nietolerancji pokarmowych.}

_{Połączenie obu badań, czyli Gut Flora oraz Testów na nietolerancje pokarmowe to świetny sposób na kompleksowe zbadanie przyczyny występowania u Ciebie Hashimoto, ponieważ to właśnie w jelitach znajduje się centrum naszej odporności, zwanej GALT (czyli układ odpornościowy związany z błoną śluzową jelit). Wszelkie stany zapalne powodowane dysbiozą napędzają mechanizm nietolerancji pokarmowych, a te- choroby autoimmunizacyjne.}

 

_{Odporność pochodzi z jelit!}

 

_{Diagnoza, początek walki z Hashimoto}

_{Początkowe stadium jest trudne do zdiagnozowania, ponieważ objawy są często odbiegające od podstawowego schematu symptomów Hashimoto (przewlekłe zmęczenie, trudności w skupieniu uwagi, zapamiętywaniu, tzw. „brain fog” czyli mgła mózgowa- rozkojarzenie, obniżenie nastroju, stany depresyjne, ataki paniki, lęk, zaburzenia osobowości, u dzieci często ADHD). Diagnoza stawiana jest w postaci w postaci zaawansowanej choroby, gdy tarczyca staje się wyczuwalnie większa (mniej lub bardziej). Dość często towarzyszy temu zjawisku powstawanie charakterystycznych guzków. Przerost ten zwany jest „wolem tarczycy”. Wole może się powiększać, lecz także zatrzymać w danym etapie wzrostu.}

_{Do typowo fizjologicznych dolegliwości możemy zaliczyć:}

_{Tendencję do tycia}

_Wzdęcia

_Zaparcia

_{Nietolerancje pokarmowe (szczególnie laktozy i glutenu)}

_{Świąd i łuszczenie skóry głowy}

_{Zawroty głowy}

_{Niskie ciśnienie krwi}

_{Napuchnięte oczy, sińce pod oczami}

_{Wypadające włosy}

_{Bolesne i obfite miesiączki}

_{Spadek libido}

_{Problemy z płodnością}

 

_{Efekt domina…}                                                         

                _{Wraz z Hashimoto często są wykrywalne choroby współistniejące, takie jak:}

_{insulinooporność lub cukrzyca, celiakia (ostra nietolerancja glutenu), choroby wątroby, endometrioza, łysieniem androgenowym-które najczęściej dotyka mężczyzn, PCOS- Zespół Policystycznych Jajników, choroba Addisona- niedoczynność kory nadnerczy, bielactwo.}

 

_{Jak wykryć, ze mam Hashimoto?} 

                _{Jeśli zauważasz któreś z wyżej wymienionych objawów, śmiało sprawdź w laboratorium diagnostycznym podane niżej parametry:}

_{Stężenie hormonów: TSH, T4, T3, fT4, fT3 (to z tych dwóch ostatnich powstają hormony właściwe T4 I T3)}

_{Poziom przeciwciał:}

_{anty-TPO (przeciwciała skierowanie przeciwko enzymowi biorącemu udział w syntezie hormonów tarczycy),}

_{anty-TG (przeciwciała skierowanie przeciwko białku hormonalnemu, które wiąże i magazynuje T3 i T4),}

_{anty-TSHR (przeciwciała skierowanie przeciwko receptorowi TSH, produkowanemu przez przysadkę mózgową, nasilającemu produkcję hormonów tarczycy)}

_{Jeśli wyniki budzą wątpliwość, warto udać się do lekarza specjalisty, który wykona badanie USG, by ocenić wielkość i pojemność tarczycy. Gdy jednak w obrazie badania USG pojawią się guzki, należy sprawdzić za pomocą biopsji czy nie są one o podłożu onkologicznym (pobranie próbki za pomocą igły). Dzięki wszystkim tym badaniom można uzyskać szeroki wgląd na to, co dzieje się z tarczycą i na jakim etapie rozwoju znajduje się choroba.}

 

_{Co na to medycyna naturalna?}

                _{Przeważnie formą leczenia choroby Hashimoto jest leczenie farmakologiczne, które ma za zadanie wyrównać stężenia poziomów hormonów tarczycy i przysadki mózgowej. Obok tego należy zwrócić uwagę na rodzaj stylu życia, który prowadzimy. Codzienna dieta i odpowiednie nawyki żywieniowe są bardzo ważnym aspektem leczenia Hashimoto oraz otrzymywania tej choroby w tzw.”remisji”, czyli stanie gdy choroba nie rozwija się, następuje jej wyciszenie. Ważnym jest, aby w pierwszej kolejności wyeliminować z diety:}

• _{produkty, na które jesteśmy uczuleni. Ponieważ spożywanie ich nasila stan zapalny organizmu, który potęguje chorobę autoimmunizacyjną, jaką jest Hashimoto, a także przyczynia się do powstawania kolejnych chorób o tym podłożu}
• _{cukier i inne słodycze, ponieważ wpływa na przerost w jelitach grzyba z rodzaju Candida albicans}
• _{produkty kapustne oraz psiankowate takie jak: pomidory, ziemniaki, bakłażany, papryka w ilościach większych niż 0,5 kg dziennie, ponieważ wpływają na powstawanie woli tarczycowych. W małych ilościach są niegroźne 😉}
• _{mleko i przetwory mleczne, ponieważ wytwarzają gęste śluzy w przewodzie pokarmowym, uniemożliwiając wydostawanie się toksyn z organizmu oraz wchłanianie witamin i składników mineralnych z posiłków}

 

_{Warto zadbać, by w diecie znalazły się takie produkty jak:}

• _{produkty zawierające dużą ilość białka, np. chude mięso takie jak drób, ryby, rośliny strączkowe.}
• _{bogate w błonnik pokarmowy (bezglutenowe kasze, płatki, mąki z kukurydzy amarantusa, prosa, gryki)- wpływa na pobudzenie tarczycy}
• _{warzywa i owoce spożywane kika razy dziennie, najlepiej w postaci surowej}
• _{produkty z pełnego ziarna}
• _{orzechy, nasiona i pestki, by dostarczyć NNKT- niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, które zajmują się wyciszeniem stanu zapalnego}

 

_{Oprócz zdrowych nawyków żywieniowych warto zadbać o suplementację!}

                _{Istnieją takie substancje, które bardzo ciężko pokryć w damych ilościach z pożywienia, a których w chorobie Hashimoto zdecydowanie brakuje. Dlatego w takiej sytuacji najlepsza staje się suplementacja. W tak uzasadnionych przypadkach jest jedną z kluczowych etapów postępowania. Do suplementów, które uzupełnią niedobory w organizmie oraz przyczynią się do regulowania funkcji tarczycy i tym samym równowagi hormonalnej możemy zaliczyć:}

• _{witaminę D3 – regulacja układu immunologicznego}
• _{witamina K2– w celu łatwiejszego przyswajania witaminy D3}
• _{kwasy tłuszczowe Omega-3– złagodzenie stanów zapalnych}
• _{witamina E- wsparcie układu krwionośnego}
• _{selen i cynk– wsparcie pracy tarczycy i wytwarzania przez nią hormonów, a także wsparcie włosów, skóry i paznokci}
• _{żelazo– uzupełnienie niedoborów, które występują w Hashimoto}
• _{witamina C– poprawa elastyczności naczyń krwionośnych, pozbycie się toksyn}
• _{witaminy B12, B6, kwas foliowy, biotyna (witaminy z grupy B)}
• _{magnez– wsparcie układu nerwowego, pomaga w tzw.”mgle mózgowej”}

 

_{Wygraj z Hashimoto!}

 

_{dietetyk: Aleksandra Kowalska}                

 

_Źródła:

_{Brakebusch L., Heufelder A.: Jak żyć z Hashimoto?, Pro Media, Warszawa 2011}

_{Joung J., Cho Y., Park S., et al.: Effect of iodine restriction on thyroid function in subclinical hypothyroid patients in an iodine-replate aree. Thyroid, 2014}

_{Paulina Ihnatowicz, Emilia Ptak: Rozszyfruj swoją krew, POZKAL, Bydgoszcz 2018}

_{Błaszczyk M.: Mikrobiologia środowisk. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2010}

_{Górska S., Jarząb A., Gamian A.: Probiotic bacteria in the human gastrointestinal tract as a factor stimulating the immune system. Advances in Hygiene and Experimental Medicine 2009}

_{Jarosz M., Dzieniszewski J.: Alergie pokarmowe, Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2008}

_{Lee Y., Salminem S.: Handbook of probiotics and prebiotics. Wydawnictwo John Wiley & sons.  2010}

_{Strzępa A., Szczepanik M.: Wpływ naturalnej flory jelitowej na odpowiedź immunologiczną. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej 2013}